غازی هەرێم تاریكتر لە دۆسیەی نەوت

غازی هەرێم تاریكتر لە دۆسیەی نەوت
سەبارەت بە پرسی هەناردەكردنی غازی هەرێم سەر لێشێواندنێكی گەورە لە رایگشتی خەڵكی كوردستاندا دروستكراوە،  دەسەڵاتدارانی هەرێم بەزمانی خۆیان دەڵێن بەمزوانە غاز دەنێرینە دەرەوە، لە رێگەی خەڵكی تریشەوە دەڵێن نەخێر غاز نانێرینە دەرەوەو بۆ ماوەیەكی دووریش غاز بەشی ئەوە ناكات هەناردە بكرێت و تەنانەت بەشی ناوخۆش ناكات.
لەم نێوانەدا بۆ ئەوەی لە راستی و دروستی بابەتەكە تێبگەیت دەبێت زۆر ورد و بە دیقەت بیت لە وەرگرتنی ئەو زانیاری و قسانەی دەخرێتە ناو رایگشتیەوە، بێگومان لەم دۆخەشدا كە دەسەڵات هەیمەنەیەكی زۆری بەسەر میدیادا هەیە و لەلایەكی تریش بودجەیەكی زەبەلاحی وەگەڕخستوە بۆ كڕینی ئەو دەنگانەی خەڵك گوێییان لێدەگرێت، تێگەیشتنیان ئێجگار قورسكردووە، بینەرێك بێ ئەوەی بەدواداچون و لێكۆڵینەوە بكات ئاستەمە لە راستیەكان تێبگات، من لەم بابەتەدا هەوڵەدەم شیكردنەوە بۆ زانیاری و قسە دروست و نادروستەكان بكەم، وە لەپرسی غازدا قسەی كێ بە هەند وەربگرین؟!
لە حكومەتی هەرێمی كوردستاندا لە رووی یاساییەوە ئەنجومەنی باڵای وزە بەرپرسیارە لە مامەڵەكردن و ئەنجامدانی گرێبەست لەسەر نەوت و غاز، ئەم ئەنجومەنە لە پێنج كەس پێكدێت (سەرۆكی حكومەت و جێگرەكەی و وەزیرانی سامانە سروشتیەكان و دارایی و پلاندانان)، وەك چۆن لە مەلەفی نەوتدا دوای 15 ساڵ هیچ كەس و دامەزراوەیەكی تری هەرێم زانیاری دروستی لانیە جگە لە ئەنجومەنی باڵای وزەو بە دیاریكراویش سەرۆكی حكومەت و جێگرەكەی، بۆ مەلەفی غازیش بە هەمان شێوەیەو بگرە بەهۆی ئەوەی بابەتەكە هەستیارترە نوخبەی حكومڕان زۆر هەستیارانەتر مامەڵەی لەگەڵ دەكات و زانیارییەكانی قایمتر شاردوەتەوە.
لەم ماوەیەدا كە پرسی هەناردەكردنی غازی هەرێم خراوەتەبەرباس، دوو كەس لە ئەنجومەنی وزەی هەرێم لەسەر ئەم پرسە قسەیانكردووە، ئەوانیش سەرۆكی حكومەت و جێگری سەرۆكی حكومەت، تەنانەت ئەو وەزیرانەش كە ئەندامی ئەنجومەنی وەزەن لێدوانیان لەسەر ئەم پرسە نیە، بە وەزیری دارایشەوە كە لە بزوتنەوەی گۆڕانە.
سەرۆكی حكومەت مەسرور بارزانی لە كۆڕبەندی جیهانی وزە لە 28ی ئازاری 2022 لە ئیمارات، بەڕوونی وتی" ئێمە لە داهاتوویەكی نزیكدا دەبین بە هەناردەكاری غاز بۆ توركیا و ئەوروپا و پێداویستی ئاسایشی وزەی ئەوان دابین دەكەین"، تەنانەت لە سەردانەكەشیدا بۆ لەندەن لە 19ی نیسان ئامادەیی حكومەتی هەرێمی پێشانداوە بۆ هەناردەكردنی غاز بۆ ئەوروپا، نوسینگەی سەرۆك وەزیرانی بەریتانیا بڵاویكردەوە، كە"بۆریس جۆنسن ستایشی مەسرور بارزانی كردووە بۆ دربڕینی خواستی خۆی بۆ هەناردەكردنی وەزە بۆ ئەوروپا، تاوەكو وڵاتانی ئەوروپا پشتبەستنیان بە غازی روسیا كەمتر ببێتەوە".
هەر لە ئەنجومەنی باڵای وزە، قوباد تاڵەبانی كە جێگری سەرۆكی ئەنجومەنەكەیە لە كۆڕبەندی نێودەوڵەتی ئابوری دێلفی لە یۆنان لە 9ی نیسان وتی " دەرفەتی مێژوویی لەبەردەماندایە بۆ هەناردەكردنی غاز بۆ ئەوروپا، بەڵام پێویستە سەرەتا كێشەكانمان لەسەر ئەم پرسە لەگەڵ بەغداد چارەسەر بكەین، بۆ ئەوەی بەبێ كێشە مامەڵە لەگەڵ ئەم سامانە سروشتیە بكەین". 
ئەمە قسەی سەرۆك و جێگری سەرۆكی ئەنجومەنی باڵای وەزەیە كە بڕیاردەری یەكەم و كۆتاییە لە پرسی هەناردەكردنی غاز، سەرۆكی ئەنجومەنەكە دەڵێت بەمزوانە غاز دەنێرینە دەرەوە، جێگرەكەشی سەرباری ئەوەی لەناو حزبەكەیەوە ناڕەزایی هەیە دژی هەناردەكردنی غاز، بەڵام خواستی خۆی و حكومەتی هەرێمی دەربڕیوە بۆ هەناردەكردنی غاز، كەواتە غاز بەشی ئەوە هەیە بنێردرێتەوە دەرەوە، بەڵام ئەی ئەوە كێیە دەڵێت غازەكە بەشی ناوخۆش ناكات و هەناردەی دەرەوە ناكرێت؟!
بێگومان دوای ئەوەی لەسەر ئاستی بەغداد و بەشێك لە وڵاتانی ئیقلیمی و نێودەوڵەتی وروژاندنی پرسی هەناردەی غاز كاردانەوەی بەدوای خۆیدا هێنا، لەسەر ئاستی ناوخۆش خەڵك بەهۆی تێگەیشتنی لە خراپی سیاسەتی بەڕێوەبردنی نەوت و كاردانەوە نەرێنیەكانی لەسەر باری گوزەران و تەنانەت سەروەری هەرێم، مەترسی هەیە غاز ئەوەندەی تر هەرێمی كوردستان و خەڵكەكەی بەرەو تونێلێكی تاریكتری ببات، بۆیە نوخبەی حكومڕانی هەرێم هەر زوو كەوتەخۆ بۆ تێكدانی رایگشتی لەسەر ئەم پرسە، بێگومان ئەم كارە لەرێگەی ئەو كەسانەوە دەكات كە لای خەڵك وادەردەكەون كە پەیوەندیدارن بە مەلەفی نەوت و غاز.
بۆ نمونە دوای ئەوەی سەرۆكی حكومەت لە كۆڕبەندی جیهانی وزە وتی" لە داهاتویەكی نزیكدا غاز دەنێرین بۆ توركیا و ئەوروپا"، شێخ باز بەڕێوەبەری كار گروپ بەپێچەوانەی قسەكانی سەرۆكی حكومەت وتی " غازی كوردستان ئەوەندە زۆر نیە و زیاد نیە لە پێداویستی ناوخۆ تا هەناردەی دەرەوە بكرێت". ئاشكرایە شێخ باز كەسێكی نزیكی بنەماڵەی بارزانیە و لە رێگی كارگروپەوە سەرپەرشتی كارە بازرگانیەكانی پارتی دەكات، ئایا رێی تێدەچێت پێچەوانەی قسەی مەسرور بارزانی لێدوان بدات ئەگەر بە پێی پلانی پێشوەختە و بۆ تێكدانی رایگشتی نەبێت؟!
ئەوە سەرباری ئەوەی پارتی لە رێگەی میدیا و لە زاری راوێژكاری حكومەت و قسەكەری نزیك لە دەسەڵات و بە دیاریكراوی نزیك لە پارتی هەر ئەوە دووبارە دەكەنەوە كە "غاز بەشی هەناردەكردن ناكات".
هەر بەو ئاراستەیە كە وا دەردەكەوێت بۆ تێكدانی رایگشتییە، (عەلی حەمە ساڵح) هاوڕای قسەكانی (شێخ باز ) زوو زوو قسە و كۆمێنتی هەیە و دەڵێت  غازی هەرێم بەشی ناوخۆ ناكات و بۆ ماوەیەكی دوریش بەشی ئەوە ناكات هەناردەی دەرەوە بكرێت، باسی ئەوەش دەكات كە ئەو سەرۆكی لیژنەی وزەو سامانە سروشتیەكانە لە پەرلەمان و زانیاری هەیە وەك ئەوەی بیەوێ خەڵك قسەكانی لەسەر ئەم پرسە بە هەند وەربگرن، بەڵام چەندینجار گوێمان لێبووە كە سەرۆكی پەرلەمان ئاگاداری مەلەفی نەوت و غاز نیە، ئیتر پەرلەمانتارەكانی زانیارییان لە كوێبوو، ئەگەر وەكو كارتێك بەكار نەهێنرێن؟!
بەپێی ئەو زانیارییانەی لەلایەن وەزارەتی سامانە سروشتیەكانەوە راگەیەنراوە هەرێمی كوردستان خاوەنی 5.7 ترلیۆن مەتر سێجا یەدەگی غازی سروشتیە، بە خاوەندارێتی ئەم بڕە لە غاز بوەتە یەكێك لە 10 وڵاتە گەورەكەی جیهان لە یەدەگی غازدا، هاوكات لەگەڵ كاركردن بۆ بەرهەمهێنانی نەوت كاركردن بۆ بەرهەمهێنان و هەناردەكردنی غاز  بژاردەیەكی گەورەی حكومەتی هەرێم بووە، وە ئەو بۆریەی ماوەی چەندین ساڵەی نەوتی پێدا دەنێردرێتە بازاڕەكانی جیهان لە بنەمادا بۆ غاز دروستكراوە، هەموو ئەمانە پێمان دەڵێن هاوكات لەگەڵ نەوتدا حكومەتی هەرێم پلانی بۆ هەناردەكردنی غازیش هەیە، بەڵام وەكوو چۆن لە پرسی نەوتدا تا ئێستا كەس بە دروستی نازانێ‌ چەند دەفرۆشرێت و بە چەند دەفرۆشرێت و گرێبەستەكان چۆن كراون، دەیەوێت پرسی غازیش بەهەمان ئاراستەدا ببات و شێواندنێكی گەورە لە رایگشتیدا لەسەر ئەم پرسە دروست بكات.
لەم پرسەدا لێدوان و قسەكانی سەرۆكی حكومەت و جێگرەكەی بەهەند وەردەگیرێت كە وەك ئەوان وتویانە "بەمزووانە غاز دەنێرنە دەرەوە"، بێگومان ئەگەر لە رووی ئیقلیمی و نێودەوڵەتیەوە گرفتی بۆ دروست نەكرێت ئەم خواستەیان جێبەجێ دەكەن، هەموو ئەو لێدوانانەی تریش كە پێچەوانەی قسەكانی ئەمانە وەكو هەوڵێك بۆ تیكدانی رایگشتی و ئاڵوزكردنی پرسەكە لێكدەدرێتەوە.